Мемлекет басшысының тапсырамасына сәйкес көктемгі егін егу мен күзгі жиын терім жұмыстарын жүргізуге биыл 700 млрд теңге қарастырылып отыр. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 2 есеге артық. Оның 560 млрд теңгесі нарықтық капитал көздерінен тартылады. Несие қаржысы фермерлердің тұқым, тыңайтқыш, дизель отынын және техникаларына қажет құрал-саймандар сатып алуларына беріліп жатыр.
Айта кету керек, Аграрлық несие корпорациясы былтыр «Кең дала 2» бағдарламасын іске қосқан болатын. Бағдарламаның мақсаты – егін егетін фермерлерді жеңілдетілген 5%-дық несиемен қамтамасыз ету. Яғни несиені ешқандай субсидиясыз тікелей төмен пайызбен алуға мүмкіндік жасалды. Сонымен қатар бұрын егін егуге алған несиені жылдың соңында – 1-желтоқсанға дейін толық қайтару керек болатын. Жаңа бағдарламада несиені өтеу мерзімі ұзартылып, шаруалардың еккен егіндерін тиімді бағада сатулары үшін несиенің 50 пайызын 1-желтоқсанға дейін, қалған 50 пайызын 2026-жылдың 1-наурызына дейін төлеуге болатындай мүмкіндік қарастырған. Иә, бұл шынымен шаруаларға өте қолайлы. Өздеріңізге мәлім, күзде жұрттың бәрі астық жинаған уақытта баға төмендейді. Ал қыста, көктемге қарай жаздайғы қыруар еңбекті өнімді тиімді бағада сатып өтеп алуға болады. Сонымен қатар Аграрлық несие корпорациясы шешкен үлкен мәселенің бірі – кепілге қоятын мүлік мәселесі. Бұл жалпы аграрлық саладағы өзекті проблемалардың бірі болып келген еді. Несие алу үшін кепілге жылжымайтын мүлік қою керек. Фермерлердің бәрінде бірдей кепілге қоя салып, қомақты несие алатын мүлік бола бермейді. Мемлекеттік қолдау ретінде былтырдан бері «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры фермер алатын несие сомасының 85%-ын кепілдердіретін болды. Ал егін егетін шаруа қарыз сомасының 15%-на ғана кепілдік қойса жеткілікті. Бұл әсіресе егіншілікпен енді айналысып келе жатқан шағын шаруашылықтардың аяқтан тұрып кетуіне үлкен демеу болды.
Ауыл шаруашылығы мемлекеттік қолдаусыз өркендемейтінін уақыт көрсетіп отыр. Оның үстіне еліміздің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуде саланың рөлі үлкен екені әмбеге аян. Ішкі қажеттілікті қамтамасыз етуден бөлек, сырт елдерге астық экспорттау арқылы ел экономикасына олжа салуға мүмкіндігіміз бар. Осы үлкен мақсаттарды іске асыруда Аграрлық несие корпорациясы фермерлерге қолайлы жағдайлар жасауға, қолдау көрсетуге барын салып келеді. Айта кету керек, несиені Аграрлық несие корпорациясынан тікелей рәсімдеуге болады. Одан бөлек несие серіктестіктері, әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялар, екінші деңгейлі банктер, микроқаржы ұйымдар және аймақтық инвестициялық орталықтар арқылы да алуға жағдай жасалған.
Несиені тек дәнді дақылдарға емес, сонымен қатар көкөніс пен бақша өнімдерін егетін шаруалар да ала алады. Барлығына қойылатын талап та бір. Ең бастысы – 90 күннен асып кеткен қарызы болмауы керек. Кепілге қоятын мүлігінің және басқа да құжаттарын уақытында тапсырса, алған қаржыны бизнес-жоспарында көрсетілгендей тиісті мақсатқа жұмсаса болғаны.
Бүгінгі таңда Аграрлық несие корпорациясы жалпы сомасы 459 млрд теңге болатын 6 816 ауыл шаруашылығы тауарын өндірушінің өтінім пулы жасақтаған. Оның ішіндегі 4 571 фермерге 293 млрд теңгенің несиесі берілген.
Аграрлық несие корпорациясының еншілес ұйымы – «ҚазАгроҚаржы» АҚ ауыл шаруашылығы техникаларын жеңілдетілген лизингпен беретін еліміздегі негізгі мекеме. Бүгінгі таңда шамамен 2,5 мың техника сатып алуға 45,4 млрд теңгенің лизингтік шарты жасалған екен. Оның 36,5 млрд теңгесіне 2 мың бірлік егін егу техникасы мен жабдықтарын және 9 млрд теңгеге шамамен 453 бірлік егін жинау техникасын сатып алу шарты бар. Әлі де шаруалардан өтінім қабылдау жұмыстары жүріп жатыр.
Сурет: Agrotrend.kz
