Ауыл шаруашылығында бизнес ашу оңай емес — база құру, техника, жабдық, мал, жем сатып алу қажет. Сонымен қатар, жаңа ауыл шаруашылығы өндірушілерінің пайда болуы елге тиімді, өйткені ол азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Фермерлерге көмектесу үшін мемлекет субсидиялау мен жеңілдетілген несиелерді ұсынады. Біз сізге фермерлерге бизнесті дамыту үшін ақшаны қалай алуға болатындығын және оны қалай жұмсау керектігін айтамыз.
Ауыл шаруашылығына берілетін субсидиялар дегеніміз не
Ауыл шаруашылығына арналған субсидиялар — бұл кәсіпкерлердің шығындарының бір бөлігін өтеуге мүмкіндік беретін мемлекеттің қаржылық көмегі. Субсидияны көкөністерді, жемістерді, дәнді дақылдарды өсіретін және өңдейтін, асыл тұқымды мал, ірі қара және ұсақ мал, құс өсіретін фермерлер ала алады. Отандық ауыл шаруашылығы техникасын сатып алуға, су мен отын шығындарын өтеуге субсидиялар бар.
Шағын шаруадан бастап ірі фермаға дейін барлығы ақшалай көмек ала алады. Бірақ субсидиялар тек шығындарды өтейді, яғни фермер алдымен сатып алуы немесе салуы керек, содан кейін шығындар туралы есептер беріп, соның негізінде субсидияға өтініш бере алады.
Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуға субсидиялар
Асыл тұқымды мал шаруашылығы ауыл шаруашылығының маңызды бағыты. Мемлекет субсидиялайды, яғни селекциялық және асыл тұқымды жұмыстармен айналысатын өндірушінің шығындарының бір бөлігін өтейді.
- ІҚМ асыл тұқымды аналық мал басын сатып алу
- Етті және етті-сүтті тұқымды асыл тұқымды бұқаларды сатып алу
- Асыл тұқымды қой, айғыр, түйе сатып алу
- Құстардың етті және жұмыртқа бағытындағы асыл тұқымды төлдерін сатып алу
- Асыл тұқымды бұқаларды, қошқарларды ұстау
- Жасанды ұрықтандыру қызметтері
- ІҚМ, қой, марал және басқа да жануарлардың түрлерін дамыту.
Фермерлерге қойылатын талаптар
Субсидия алу үшін фермер белгілі бір критерийлерге сай болуы керек — олар жануарлардың түріне және мал шаруашылығының бағытына байланысты өзгеруі мүмкін.
Мысалы, селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстарға субсидия алу үшін барлық мал басы селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстардың ақпараттық базасында және ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру жөніндегі деректер базасында тіркелуге тиіс.
Өсімдік шаруашылығымен айналысуға арналған субсидиялар
Өсімдік шаруашылығындағы субсидиялар келесі бағыттар бойынша беріледі:
- Басым дақылдарды, оның ішінде көпжылдық екпелерді өндіру
- Тұқым шаруашылығы
- Органикалық тыңайтқыштарды қоспағанда
- Зиянды организмдерді өңдеуге арналған пестицидтер, биоагенттер
Әр облыс үшін басым дақылдардың өз тізбесі және әр жылға арналған субсидиялар нормалары айқындалады. Мысалы, 2024 жылы Жетісу облысы үшін бұл алты атау — қант қызылшасы, дәнді жүгері, майлы дақылдар, қарақұмық, өнеркәсіптік жылыжайдағы көкөністер, фермерлік жылыжайдағы көкөністер, ал Шымкент үшін — үш атау: мақсары, өнеркәсіптік және фермерлік жылыжайлардағы көкөністер. Сіз өзіңіздің қалаңызға және аймағыңызға қарауыңыз керек.
Инвестициялық субсидиялар
Инвестициялық субсидиялар жобалардың паспорттарына сәйкес жаңа өндірістер құруға немесе қолданыстағы қуаттарды кеңейтуге, техниканы, ауыл шаруашылығы машиналары мен жабдықтарын жаңғыртуға, сатып алуға беріледі. Барлығы 30-ға жуық бағыт бар. Мысалы, қант өндіретін кәсіпорынды құруға инвестицияларды өтеу үлесі 25%, ал басым ауыл шаруашылығы машиналары мен жабдықтарын сатып алуға немесе, айталық, жылыжай кешенін салу мен кеңейтуге — 30% құрайды. Мұнда субсидиялауға жататын жобалар паспорттарының толық тізбесі.
Сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау
Агробизнесті дамыту үшін жеңілдетілген несие алған фермерлер мемлекет несие мөлшерлемесінің бір бөлігін ала алады.
Субсидиялауға мынадай мақсаттар үшін берілген қарыздар жатады:
- Ауыл шаруашылығы техникасын, оның ішінде аспалы және тіркеме жабдықтарын сатып алу, Ауыл шаруашылығы жануарларын, негізгі құралдарды сатып алу, құрылыс (алып тастау — ұн, минералды су және алкогольсіз сусындар өндіруге арналған негізгі құралдарды сатып алу)
- Өндірістік процестің технологиялық циклі үшін қажетті айналым қаражатын толықтыру
- Көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын жүргізу
